Cảm nhận từ phía độc giả khi đọc truyện online, cũng như một số điểm mình nghĩ các dịch giả/ tác giả/ độc giả khác nên lưu ý.
Vì là cảm nhận cá nhân, nên có thể sẽ không tránh khỏi việc bất đồng ý kiến cùng bạn khác. Thảo luận để có dịp nói lên suy nghĩ của mình, lắng nghe ý kiến của người khác, biết thêm những góc nhìn khác về vấn đề nào đó, nếu có tranh luận, xin hãy hòa nhã, không làm tổn thương đối phương cũng như đối tượng được nhắc đến, nhé ^^.
Ý kiến của Tiểu Châu :
Có lẽ, TC không cần nói nhiều về những cung bậc cảm xúc khi đọc truyện online, bởi đã “kêu gào” quá nhiều trên facebook của Hội rồi. Đó là niềm vui khi có điều kiện tiếp cận nhiều tác phẩm đến thế, trong đó có nhiều truyện chất lượng, chỉn chu, khi mình không thể mua sách, hoặc sách vẫn chưa được dịch và xuất bản chính thức tại Việt Nam. Đó là những trạng thái vui buồn thậm chí có khi “điên lên” theo từng tình tiết truyện, cảm xúc của nhân vật. Là niềm háo hức, ngóng đợi từng phần truyện mới nhất được đăng tải. Là nỗi thất vọng khi F5 hoài mà chẳng thấy chương mới, thậm chí hay tin một truyện nào đó mình đang theo dõi bị ngưng vô thời hạn. Là niềm yêu mến, nể phục, hoặc sự đồng cảm dành cho các dịch giả/ tác giả/ người type truyện, và những bạn đọc có cùng sở thích như mình.
Là nỗi buồn giận tổn thương khi nơi thế giới mạng diễn ra những “trận chiến”, do người trong cuộc cãi nhau với người ngoài để biện minh cho sở thích của mình, hoặc có khi giữa chính những người trong cuộc như độc giả với độc giả, độc giả với dịch giả hoặc các dịch giả với nhau…
Đứng ở góc độ một độc giả, TC nghĩ, các dịch giả/ tác giả/ người type truyện… nên lưu ý một số vấn đề sau :
– Kế hoạch dịch truyện:
Nhiều người thường ví von rằng, mỗi truyện online như một cái hố được tác giả/ dịch giả đào, người đọc biết đó là hố nhưng vẫn tự nguyện sà xuống. Vẫn biết, các dịch giả không chuyên có cuộc sống riêng, với việc học tập, đi làm, giải trí, các mối quan hệ…; chỉ dịch truyện trong thời gian rảnh rỗi chứ không phải là nghề chính; việc viết lách cũng như dịch thuật lại cần có cảm hứng và tâm lý thoải mái. Thế nhưng, TC nghĩ, trước khi bắt tay vào một dự án dịch nào đó, người dịch nên xem xét độ dài tác phẩm, dự đoán tiến độ dịch của mình, và báo trước cho độc giả biết nếu có thay đổi hoặc tạm dừng, thậm chí là dừng vĩnh viễn, kẻo nhiều độc giả đã trót nằm chèo queo dưới hố không dám trèo lên mà người đào “im thin thít và lặn mất tăm” thì tội lắm.
– Chăm chút về mặt hình thức :
Tốt gỗ hơn tốt nước sơn, nhưng nếu gỗ tốt và nước sơn vừa tốt lại vừa đẹp, chẳng phải sẽ hơn sao. Hình thức đẹp là cách trình bày bài viết, có thể chú ý những điểm sau :
+ Nên thống nhất size và cỡ chữ phù hợp, thống nhất; cách dòng vừa phải; màu chữ dễ đọc; hạn chế lỗi chính tả.
+ Tên chương, tên tác giả/ người dịch… thì nên tô đậm và to hơn, và tốt nhất là nên ghi đầy đủ ở từng chương, bởi hiện nay tình trạng copy truyện tràn lan rất nhiều, nếu ghi đầy đủ thì khả năng những người sao chép tiện tay mang luôn phần credit đó đi cũng sẽ cao hơn được một tí.
+ Tiêu đề từng bài viết trong blog không nên viết tắt tên truyện ( trừ khi quá dài). Một số bạn thường viết tắt tên truyện để chừa chỗ ghi tên chương, thực ra như thế vừa bất tiện cho người đọc tại blog đã đành, tìm kiếm trên google cũng sẽ khó hơn. Tiêu đề cứ ghi tên truyện kèm số chương, nếu đủ hãy ghi tên chương, không thì ghi tên chương ở đầu bài viết là đủ.
+ Nên chú trọng phần đánh tag, chia chuyên mục… trong blog wp. Nếu có thể, nên tạo mục lục rõ ràng cho truyện.
Những việc đấy không mấy quá nhiều thời gian nhưng tác dụng sẽ rất cao.
– Warning:
Nếu là truyện “nhạy cảm” như đam mỹ, hoặc có rating theo độ tuổi vì những yếu tố tình dục hoặc kinh dị, ma quái… thì nên có chú thích rõ ngay từ đầu truyện, không nên dịch được nửa đoạn đường rồi mới thông báo những chương sau có nhiều cảnh H, độc giả chưa đủ tuổi thì đi ra, bởi như thế sẽ càng phản tác dụng.
( Quay lại với cái gạch đầu dòng thứ 1 về kế hoạch dịch truyện, một số bạn “đọc đến đâu dịch đến đấy” để không làm giảm cảm xúc của mình, tuy nhiên, chí ít các bạn cũng nên đọc lướt qua, hoặc có tìm hiểu trước về tác phẩm, để biết nội dung truyện có những điểm nào cần lưu ý ngay từ đầu hay không)
– Vấn đề có nhiều bản dịch của cùng một truyện:
TC nghĩ, chuyện một tác phẩm có nhiều bản dịch cũng là điều bình thường, mỗi người có cách dịch, giọng văn riêng của mình. Tuy nhiên, giả sử bạn A đang dịch tác phẩm X đến chương 20 chẳng hạn, mà tuyên bố dừng hẳn, hoặc “mất tích quá lâu”, thì bạn B có dịch tiếp, có lẽ cũng không vấn đề gì. Nhưng nếu bạn A vẫn đang dịch, dù tốc độ có hơi chậm đi nữa, bạn B sốt ruột nên dịch, mà lại bắt đầu từ chương 21 về sau,với tốc độ nhanh hơn bạn A, mình không biết người khác nghĩ sao, cá nhân mình thì rất phản cảm với việc làm đó. Nếu có dịch xen ngang một bản dịch khác như thế, thì chỉ nên “lưu hành nội bộ”, hoặc là dịch hẳn lại từ đầu để có bản dịch hoàn chỉnh của riêng mình, để người đọc có thể theo dõi một tác phẩm trọn vẹn, không lắp ghép chắp vá hay thiếu hụt, đồng thời cũng là để tôn trọng công sức của bạn A.
– Một số “hạt sạn” thường gặp:
+ Với tiểu thuyết Trung Quốc, nhiều bạn dịch/ edit truyện đã lạm dụng từ ngữ Hán Việt, và một số cấu trúc câu mà tiếng Việt ít gặp. Thực ra, ranh giới của việc sử dụng và lạm dụng cũng khá mỏng manh, khi tiếng Việt vốn có rất nhiều từ Hán Việt, có nhiều hoàn cảnh không thể tìm được từ tương đương thay thế, hoặc nếu có cũng không phù hợp. Để sử dụng từ ngữ Hán Việt một cách phù hợp, hài hòa với chi tiết đó nói riêng và bối cảnh của truyện nói chung, cần sự tinh tế của người chuyển ngữ. (Thậm chí có nhiều bạn dịch truyện tỉ mỉ đến mức, một câu thành ngữ nào đó của Trung Quốc, nếu chuyển sang được câu nào có ý nghĩa tương tự thì sẽ chuyển, nếu giữ nguyên thì sẽ chú thích rõ nguồn gốc, xuất xứ của câu đó. Rất thích những bạn như thế :X).
Ví dụ như cách xưng hô “ta”-“ngươi”, rất nhiều bạn edit truyện hay dùng, với lý do như thế cho hợp với truyện Trung Quốc. Có lẽ, với các bạn ấy và không ít độc giả, đó là một cách xưng hô “an tòan”. Nhưng mình thì thích cách xưng hô đó được chuyển sang thành “chàng” – “thiếp”, ” anh” – “em”, ” tớ” – “cậu”, “tôi”-“bạn”, “mày”- “tao”… phù hợp với từng hoàn cảnh hơn. Dĩ nhiên, “ta”-“ngươi” cũng phù hợp với một số hoàn cảnh, nhưng chỉ là một số, chứ không phải toàn bộ.
Hoặc một số cụm từ, cấu trúc câu mà dù hiểu nghĩa của nó, mình vẫn ngẩn ngơ tự hỏi, sao không dùng từ khác ? Vẫn biết, người dịch/ edit có cái lý của họ khi dùng từ đó, nhưng lắm lúc vẫn thấy lấn cấn khi đọc những từ như “Ân!”, “Ngô…”, “Nga…” được giữ nguyên. Càng khó chịu hơn khi vấp phải những cụm từ kiểu “vàng y nam tử”.
Truyện phương Tây thì ít gặp lỗi kiểu này hơn, có lẽ do chưa có ai edit truyện phương Tây từ google trans chăng?
– Về độc giả:
Bản thân mình không phải dịch giả hay tác giả, nhưng vẫn có cảm giác “sợ” mỗi lần đọc comment của những độc giả kiểu thế này :
+ Hỏi đi hỏi lại những điều đã được nói rõ , ví dụ như ở phần văn án đã có nêu đủ tên gốc, số chương… mà các bạn ấy không chịu đọc kỹ cứ com hỏi mãi.
+ Xin bản word hoặc convert, lại còn hối thúc dịch giả gửi vào mail cho mình.
+ Thúc giục đòi truyện với thái độ không nhã nhặn, ví dụ có lần sjs VV (Faithfair) thông báo ốm, không có chương mới của Phản diện như đã hứa, thế là có bạn comment bảo, trốn chap mới thì nói đại đi, ốm đau gì. Trong khi thực tế sjs ấy đang phải nằm viện cả tuần liền do sốt xuất huyết.
+ Ngoài ra, còn một vấn đề khá tế nhị là chuyện “giành tem giật ghế”, đa phần các blog đều khá thoải mái với chuyện này, không khí càng nhộn nhịp càng vui. Tuy nhiên, có một số dịch giả/ tác giả không thích những com ngắn gọn kiểu tem, vip rồi thôi, sau đó không hề bàn luận gì đến truyện. Nhập gia tùy tục, trước khi com ở một blog nào đó, độc giả nên nhìn trước ngó sau để hiểu tính ý chủ nhà.
– Vấn đề ăn cắp trắng trợn công sức của các dịch giả/ tác giả online:
+ Chuyện mang truyện đi mà không hỏi qua ý kiến dịch giả/ tác giả online, thậm chí chẳng ghi nguồn, có lẽ không còn xa lạ, mỗi lần có tranh cãi xảy ra, những người copy không ghi nguồn lại thường mang những chiêu bài quen thuộc ra mà cãi lại, như là “đã mang lên mạng thì phải chấp nhận sẻ chia”, nào là ” dịch có xin phép tác giả chưa mà đòi người ta phải xin phép khi lấy bản dịch của mình”, điển hình như những vụ lùm xùm với TSH, TCG, wattpad.
+ Kế đến, giờ lại rộ lên chuyện bản dịch hoặc những truyện sáng tác online bị mang ra in lậu, bày bán công khai hoặc cho thuê tại các hàng truyện. Những bản dịch online của Giai kỳ như mộng, Sam Sam, Đấu tranh đến cùng cho tình yêu, … đều đã bị in lậu, truyện sáng tác như “Sr, I love you” – Bé Bự “, ” Đi tìm phần thân đánh mất” – ruacondauto cũng chẳng được tha, và mới đây nhất, truyện đam mỹ như “Sửu hoàng” và “Nhược thụ” cũng “lên sàn”. Tuy hiện nay truyện lậu chỉ được phát hiện tại Hải Phòng, nhưng ai mà biết được sau này có lan rộng ra không.
Thế nên, rất mong độc giả sẽ tỉnh táo, ủng hộ và tôn trọng cách dịch giả/ tác giả online bằng cách chỉ đọc truyện tại blog gốc của họ, hoặc tại những diễn đàn có nội quy nghiêm túc về mặt nguồn gốc bài viết.
Cũng xin mọi người tuyệt đối không mua/ thuê sách lậu, dù có thích bản dịch đó đến đâu. Hiện nay có không ít đơn vị xuất bản có uy tín đã nhắm đến các tác phẩm được dịch online, như Giai kỳ như mộng – Phỉ Ngã Tư Tồn đã được Quảng Văn mua bản quyền và hợp tác với bạn Keichan, người dịch online quyển này chẳng hạn. Cầm trên tay quyển sách có bản quyền, được in trên giấy tốt, đọc bản dịch onl mà mình từng yêu thích nhưng được biên tập kỹ lưỡng, gọt giũa cẩn thận, lại giúp dịch giả online có thu nhập, và quan trọng nhất là được đứng tên trên đứa con tinh thần của họ, không tốt hơn là cầm trên tay quyển sách in lậu cẩu thả nhập nhem sao?
***
TC vốn khắt khe, khó tính, hy vọng những nhận xét cá nhân này không làm phiền lòng các dịch giả/ tác giả/ độc giả khác.
***
Một số ý kiến khác của các bạn thành viên Hội đau tim :
Mình có ý kiến là dịch truyện dĩ nhiên nên tôn trọng tác giả, nhưng bản dịch tự thân nó cũng là một tác phẩm, nên viết lại câu cú sao cho nó dễ đọc một tí. nhiều lúc mình đọc 1 vài bạn edit mình tưởng đâu là của anh gúc viết ko ah @@.
Ngoài vấn đề dịch ra thì còn vấn đề phân đoạn nữa. Các bản dịch thường có phân đoạn bất thường, một đoạn chỉ có 1 hoặc 2 câu. Đây không phải lối phân đoạn văn chương Việt Nam (vốn ảnh hưởng phươg Tây) nên đôi lúc đọc cảm thấy hơi khó chịu. Nếu có thể thì các translator và editor có thể phân phối lại bố cục luôn được không?Chỉ là mong thế thôi cái ý này không quan trọng lắm :p
( Thành viên nam hiếm hoi gắn bó lâu dài nhất với hội)
***
Haizz, cảm giác mong ngóng truyện online ( đặc biệt là mấy bộ mình thích như Sập bẫy rồi, Láng giềng hắc ám, Con thỏ … ) cứ như mẹ mong con ấy, mặc dù đọc bản convert rồi nhưng vẫn thích đọc bản dịch hơn…
( Tác giả bài viết “Một số mánh khóe trong ngôn tình”)
***
Lúc đợi truyện mới dành tem em cứ hồi hộp hồi hộp y như lúc đợi kết quả thi đại học ý, có truyện mới em rất là vui :D.
Thực ra em không có tính kiên nhẫn nên thường ngâm đợi ra hết rồi mới đọc, và em thích cầm quyển sách đọc hơn, ngửi mùi giấy mới rất là thích, thỉng thoảng còn ôm truyện đi ngủ đc, chứ không dám ôm lap đi ngủ;)) Cơ mà dạo này em lại yêu cái cảm giác hồi hộp chờ truyện mới, có thể bàn luận rôm rả với mọi người:D.
Em xa nhà, xa bạn bè, môi trường hoàn toàn mới, em cảm thấy thực sự rất khó khăn. Nhưng từ khi vào hội, đợi truyện hàng ngày, lần đầu tiên trong mấy tháng qua em không cảm thấy bị khó thở, có thể thấy cuộc sống dễ chịu hơn một chút:D.Em yêu mọi người lắm, đây như ngôi nhà thứ hai của em vậy a:D.
Các độc giả thì nên tôn trọng và thông cảm cho các ss, yêu các ss thật nhiều để giúp các ss có động lực dịch/edit truyện:D
Còn các dịch giả thì thương bọn em chút xíu, đừng nhá hàng rồi mang con bỏ chợ mà tội nghiệp độc giả lắm ạ.
( Độc giả, thành viên gắn bó của Hội đau tim)
***
Đọc truyện online với những cảm xúc vui buồn lẫn lộn, có lúc mình nhập tâm vào nhân vật, có khóc, có cười… và chỉ có đọc truyện online mới có cảm xúc đợi chờ ra chap mới, cùng nhau thảo luận, tán ngẫu về vấn đề, chi tiết hay ho trong truyện. ^^
( Độc giả, thành viên gắn bó của Hội đau tim)
***
Em chỉ muốn nói :” đợi chờ là hạnh phúc” xD… (mặc dù đợi chờ làm cho bệnh tim càng ngày càng nặng *tự nhiên đau tim quá a*)
Iu các ss đã bỏ công sức, tg và tâm huyết để dịch/edit truyện cho cả nhà được đọc, được biết đến những soái ca đại BT … Iu cả những người bị bệnh tim giống mềnh nữa. Ôi e iu cả nhà nhiều lắm… nhiều lắm… lắm… lắm cơ *chụt chụt* :X:X:X:X:X
( Độc giả, thành viên gắn bó của Hội đau tim)
***
Thích đọc truyện onl, đơn giản chỉ vì thích cảm giác chờ đợi (nhưng đừng có lâu quá a ^^~) thích được đọc những comment mà mọi người bình luận về truyện đó, để vẫn biết rằng không chỉ có mình mình cảm nhận thấy thế (ví dụ: đọc truyện nào ngược còn có người bức xúc cùng a ~\(≧▽≦)/~….. ) Cực không thích một số nhà viết tắt tên truyện đến mức độ không hỏi người khác thì không biết được truyện đó là truyện gì ⊙ｏ⊙ vấn đề này rất dễ gây đến việc mất hứng đọc truyện. o(╯□╰)o
( Nhà Kim Long Phi Các, edit các truyện như “Cô dâu thứ 10 của Quỷ Vương”,
Truyện phương Tây đều được dịch, chứ không phải edit như truyện TQ, nên không gặp tình trạng lạm dụng HV và cấu trúc câu tiếng Hán. Lúc đầu quả thật Den rất… khó chịu với tình trạng đó >_< [Xin lỗi, Den nói thật], cảm thấy rất bức xúc, nhưng sau đó thì cứ suy nghĩ là: Không thích thì không đọc! Cho nên có rất nhiều truyện hay, tóm tắt rất hay, tình huống truyện rất hay, nhân vật rất hay, nhưng khi Den đọc được chương đầu, ố~ rơi bộp 1 phát… và “người ra đi đầu không ngoảnh lại” :)) Nhất là khi đọc truyện hiện đại mà “ta-ngươi” thì Den rất… sợ!!! Thậm chí anh chị em, bố mẹ, ông bà cháu mà cũng phang “ta – ngươi” thì đúng là ú ớ thật!!!
Còn về chuyện trót để các bạn chờ đợi, :”> thật sự là rất áy náy! Den cũng cố gắng hết khả năng cho phép, và hầu hết những bộ Den thật sự bắt tay vào dịch thì đều completed. Một số cái hố lỡ đào mà phải dựng lô cốt để đó, gây bức xúc cho “người đi đường” thì là do… nhà thầu đã mua cái lô cốt đó và khi nào có… kinh phí thì mới được phép dọn đi =)) Thành thật xin lỗi cả nhà khi gặp tình huống đó! :”>
( Chủ động BT & MA, người dịch những truyện như “Ai là ai của ai”, ” Mờ ám”,
“Dư vị trà chiều”, “Anh sẽ yêu em…từ cái nhìn đầu tiên”…)
***
Mình chỉ muốn nói là các bạn đừng giục truyện của những người dịch và hãy sửa cái ta-ngươi ở hiện đại thôi :))
( Người dịch truyện “Biên Nhược Thủy”, và cùng Lucy dịch “Chết, sập bẫy rồi”)
***
Thích đọc truyện onl (Sau sở thích cầm truyện, he he). Cảm giác từng ngày mong ngóng thật thích. Như có thứ để chờ đợi.
Jini thích đọc truyện của bạn nào dịch/edit một cách cẩn thận, chú tâm. Vì những bản đó thường sẽ mượt mà hơn, đặc biệt thích bạn nào edit mà đọc xong không hề có dư vị của convert. Chứng tỏ người đó đã biết biến của Tàu sang của mình :D. Mong mọi người có thể thay thế những từ Hán việt (không thông dụng) bằng những từ tương đương.
( Người dịch truyện “Đấu tranh đến cùng cho tình yêu” ,“Láng giềng hắc ám”,
***
Đúng là nhiều truyện dịch từ tiếng Trung bây giờ tuy hay nhưng dịch (hoặc edit) ko được thuần việt lắm, làm đọc cũng chả muốn đọc, thậm chí có những truyện đến cái tên mình đọc cũng ko hiểu là kiểu ngôn ngữ gì luôn ==
Hán Việt đương nhiên vẫn có lúc phải dùng, bởi vì tỷ lệ từ Hán việt trong ngôn ngữ mình cao ngất ngưỡng cơ mà, và còn từ Hán Việt trong một số hoàn cảnh có thể tạo được không khí truyện nữa, nhưng dùng những từ phổ biến và hợp lý, để câu văn mượt một chút, đọc truyện bằng tiếng Việt mà cứ như cv là chán khủng khiếp.
Dù sao thì đều là đọc, dịch, viết truyện onl, mọi người com với nhau lịch sự một tí thì đời cũng đẹp hơn một tí, còn mấy cái com mất lịch sự cũng phản cảm.
( Tác giả truyện “Hoàng tử và em“, “Giám đốc và em”)
***
Các bạn bảo truyện cổ đại có thể dùng từ Hán Việt, nhưng cái này mình nghĩ cũng phải hạn chế. Bởi vì đọc 1 câu không thấy gì, nhưng đọc toàn văn bản, cả 1 chương chẳng hạn, mà thấy toàn từ Hán Việt thì khó chịu và hoa mắt chóng mặt thôi rồi.
Dầu sao cũng nên Việt hóa nó, chỉ để lại 1 số từ Hán Việt thông dụng, hoặc có biến đổi từ Hán Việt theo kiểu dễ hiểu hơn.
( Chủ trì nhóm Vfic , người dịch những truyện như “Tan vỡ”, “Bí mật của Emma”…)
Còn bạn, bạn có những cảm nghĩ gì?
Hội những người đau tim vì đọc truyện online 
bài nhac rất ngọt ngào , mình nghe rất thích
bạn có thể cho biết đó là bài gì k , thanks
Là bài Eyes on me, nhạc nền game Final Fantasy VIII, do Faye Wong ( Vương Phi) trình bày, bạn ạ .
Rất vui vì bạn đã thích bài hát ấy .
Bài này chơi game thì sẽ càng thấy nó hay. ^^
Pingback: Thông báo về đam mỹ « Sarinaangela16091993's Blog
Đọc khá hay! Có điều là cảm giác trách nhiệm nặng thật. Mới bắt đầu mình chỉ nghĩ thấy làm vui vui, làm rồi tự dưng giống đeo gông vào vậy? Nếu không phải bộ mình làm khá vui, đọc đi đọc lại không chán thì có lẽ không đi đến bây giờ.
Nói đi nói lại, mình chỉ thấy thế này, thích đọc thì vào đọc, không đọc thì bỏ đi, mình chẳng thích đến thú vui cũng trách với nhiệm. (Che miệng cười khì)
Những điều không phải là bắt buộc, sao có thể xem là trách nhiệm? Chỉ là những điểm mà mình, và một số thành viên khác của Hội nghĩ rằng các dịch giả/ editor/ tác giả… nên lưu ý, thế thôi. Nói như cách nói của bạn là, đối với những điều nên lưu ý này, ” thích đọc thì vào đọc, không đọc thì bỏ đi”, có gì đâu mà nặng nề trách nhiệm. Đã nói rõ ngay từ đầu đây chỉ là cảm nhận cá nhân mà : ).
Đấy cũng là điều tất nhiên, đó cũng là cảm nhận cá nhân của mình. Thiên hình vạn trạng, mỗi người mỗi khác nhau, làm vì thú vui mà bị thú vui đè cổ cũng là 1 vấn đề nếu muốn bước chân vào edit truyện.
Nên ý kiến của mình là trước khi bắt tay vào thì người edit nên nghĩ tới việc truyện bị trộm, nửa đường ngán truyện, đối mặt với đọc giả của truyện mình, đối mặt với comments chê bai, …
Thí dụ bạn làm vì bạn —> truyện ngán quá ngừng, độc giả chửi, ok thôi bạn làm vì bạn mà.
Bạn phục vụ độc giả—> chăm chú vào, phải nhớ là có thêm trách nhiệm đấy, bù lại bạn sẽ được rất nhiều người mến mộ, nổi tiếng…
Vậy thôi.
Thấy cái bài này cũng hay hay, nên mình cũng chạy vào cho ý kiến của mình chứ chẳng phải kêu bài này “đọc thì đọc, không đọc thì bỏ đi’ mà mình muốn nói với tâm trạng của một chủ blog tự mình tìm lại mục đích ban đầu của mình.
Vấn đề công sức mình bị mang đi, trước khi bắt tay vào làm mình cũng từng nghĩ, có nếu bị mang ra khỏi blog và đăng lung tung mình sẽ làm gì? Nghĩ đi nghĩ lại cuối cùng public hết, vẫn đăng tác quyền nhưng không đi theo kè kè đòi hỏi vì bản thân không thích lẫn thời gian điều kiện không có. Nói chung là đặt tia hi vọng nhỏ nhoi ở ý thức cá nhân từng người việt.
Ủng hộ việc thống nhất front chữ! Có nhiều truyện hay quá( cái tựa chương giới thiệu ấy!) vậy mà nhấn vô toàn là ô vuông không! vừa hụt hẫn vừa buồn!
Em vẫn còn lăn tăn giữa edit và dịch >”””<
Có cảm giác là bài viết của em đã bị wp cắt mất do đoạn giữa hai dấu > < .
Hi, chính xác là vậy. Em muốn hỏi có phải là edit thì cũng là dịch nhưng ít chau truốt hơn mà dịch nguyên văn từ Hán Việt sang tiếng Việt không ss? Em mới làm quen với cách đọc convert, rồi mon men đến dịch chưa được bao lâu, nhưng ham mê dữ lắm, đang trong giai đoạn nước rút mà muốn tạm ngừng cũng không ngừng được 😦 Chẳng thấy tương lai ở đâu hết, vì dù sao thì em nửa chữ tiếng Hoa cũng không biết. Không biết mấy ss cân bằng thời gian giữa việc dịch và cuộc sống, công việc như thế nào, có thể chia sẻ với em được không? Uhm, mà em thấy việc post bài bằng pic, người ta muốn đạo thì cũng có khó gì đâu, chỉ cần bỏ ít tiền ra thuê người đánh máy, mai mốt người ta đem in ra thu lại tiền thì số tiền bỏ ra ấy có là gì… Sao mà nhiều vấn đề nhức nhối vậy nè… >”<
Edit thực ra không hẳn là dịch, mà là từ bản “dịch thô” của các công cụ dịch như Quicktrans, từ đó chỉnh sửa lại cho tương đối trơn tru dễ hiểu. Tùy cách làm của mỗi người mà “thành phẩm” sẽ khác nhau, nếu đầu tư thời gian để vừa edit từ bản convert, vừa chịu khó xem bản gốc của truyện và tra từ điển, đồng thời chăm chút, gọt giũa câu từ cẩn thận, sử dụng từ ngữ một cách hài hòa, có khi khiến độc giả ngỡ như nó được dịch hoàn chỉnh chứ không phải edit. Ví dụ như những truyện do ss Lam Anh, ss Lãnh Vân chuyển ngữ, không ít người ngạc nhiên khi biết các ss ấy không hề biết tiếng Hoa, bởi lời văn hết sức mượt mà uyển chuyển. Dĩ nhiên cũng sẽ có những truyện do người edit thiếu kinh nghiệm, chưa quen đọc convert, đoán sai nghĩa từ… nên bản edit “chả khác gì convert”, thậm chí có những truyện là dịch đấy, nhưng do người dịch có nhầm lẫn sai sót, nên bản dịch cũng đầy lỗi không chừng, hoặc là khô khan, không toát lên được cái hồn của tác phẩm. Tóm lại, là bản dịch hay edit, thực ra không quan trọng bằng bản thân người dịch/edit làm việc như thế nào, cảm nhận tác phẩm ra sao.
Còn việc cân bằng giữa việc dịch truyện và cuộc sống, em tham khảo những bài phỏng vấn ở chuyên mục Mỗi kỳ một nhân vật nhé. Ss Dennis Q, ss Jini và ss Lãnh Vân có chia sẻ một số kinh nghiệm trong việc dịch truyện online đấy ^^.
thank ss ^^ rất nhiều thông tin hữu ích cho em
Trích: Vẫn biết, người dịch/ edit có cái lý của họ khi dùng từ đó, nhưng lắm lúc vẫn thấy lấn cấn khi đọc những từ như “Ân!”, “Ngô…”, “Nga…” được giữ nguyên. Càng khó chịu hơn khi vấp phải những cụm từ kiểu “vàng y nam tử”.
c0f7e3: Mình cũng đang dịch truyện trên mạng, rất mong nhận được nhiều ý kiến của người đọc như bạn, nhưng có vài ý kiến của bạn mình không đồng ý.
Những từ như “ân”,”ngô”,”nga” … tất nhiên có thể chuyển thành ừ, a, hả… nhưng mình thường giữ lại nguyên văn để đảm bảo ngữ điệu của nhân vật – có dịch hay không tùy thuộc vào ý kiến của người dịch thôi.
Những cụm từ như “vàng y nam tử” thì đúng là hơi khó chấp nhận. Nhưng nếu dịch cẩn thận thì không biết các bạn định dịch thế nào? Để nguyên “hoàng y nam tử”, dịch một nửa “nam tử áo vàng, hay “người đàn ông áo vàng”? Đây là vấn đề khó quyết định, vì đôi khi dịch cẩn thận quá, Việt hóa quá lại làm mất đi chất “kiếm hiệp” của truyện. Người dịch không phải là không biết mình đang lạm dụng từ ngữ Hán Việt, nhưng nếu dùng từ thuần Việt sẽ tạo ra một phong cách mới hoàn toàn, như vậy chưa chắc đã được các bạn đón nhận. Có lúc bạn cảm thấy một bản dịch thuần Việt thì sẽ tốt hơn nhưng cứ thử tưởng tưởng thay hết những cụm từ Hán Việt thành thuần Việt thì truyện sẽ trở nên như thế nào? Còn có những cụm từ để nguyên Hán Việt sẽ dễ hiểu hơn, thậm chí là không có cụm từ thuần Việt tương đương. (ví dụ: Từ thiên nhi hàng(tên một chiêu thức) => từ trên lao xuống; tâm linh tương liên; đột kích; kim sắc => vàng óng; tu vi; cảnh giới ….).
Cuối cùng mình xin bổ sung một điểm. Các bạn đọc nên tham gia đóng góp ý kiến, tham gia bình chọn các truyện. Nhiều khi mình đọc một truyện vài trăm chương, số lần đọc lên tới vài chục nghìn mà ý kiến đóng góp thảo luận không tới vài chục, thậm chí cuối chương có lẻ tẻ vài cái tên bấm nút thanks (hầu hết là mod diễn đàn). Nếu người đọc không chỉ ham đọc mà còn chịu khó đóng góp ý kiến thì người dịch cũng không phải băn khoăn giữa những lựa chọn “nam tử áo vàng”, “ngô”, “nga” … như vậy.
Theo mình thì mấy từ “ân”, “ngô”, “nga” là vô nghĩa trong biểu đạt thái độ, cảm xúc, nên tìm từ tương đương trong tiếng mình để dịch ra. Còn Hán Việt thì… đúng là khó thật! Cái này đành tùy người dịch thôi, miễn sao cho bản dịch không rặt toàn Hán Việt. Bản thân mình mới bắt đầu dịch truyện nên gặp rất nhiều khó khăn trong cách chuyển tải, thậm chí có khi sai rất nhiều về câu, từ mà không biết… Nhưng khi đọc truyện người khác dịch, mình lại rất khó tính, đọc không xuôi là phát hiện liền. Mâu thuẫn là vậy. Mình cũng hi vọng người đọc có thể góp ý giùm, nhưng rất ít bạn làm thế, và những ai góp ý cho mình, mình thực sự rất cảm ơn họ. Cho nên mình nghĩ, ngoài các độc giả ra thì có lẽ những dịch giả nên góp ý cho nhau nữa, cùng là người “trong nghề” (tạm gọi vậy đi ^^) nên dễ dàng hơn, dĩ nhiên góp ý cũng dựa trên tinh thần xây dựng, chân thành và cởi mở. Nhiều lần qua các nhà mình thấy các bạn dịch rất tốt, chỉ có vài hạt sạn nho nhỏ, muốn góp ý nhưng lại ngại các bạn ấy nghĩ mình “bới xương trong trứng”, nên thôi. Có lẽ những người dịch online như tụi mình nên thống nhất một tinh thần chung như thế thì sẽ giúp nhau ngày càng hoàn thiện hơn 🙂
Như đã nói ở ngay đầu câu, bản thân mình “Vẫn biết người dịch/ edit có cái lý của họ khi dùng từ đó”. Thế nên, những lý do bạn nêu ra như “đảm bảo ngữ điệu của nhân vật” mà bạn nói, mình không hề phủ nhận, nhưng cảm nhận của cá nhân mình khi đọc những từ đó, vẫn là sự lấn cấn.
Hoặc như vấn đề từ ngữ thuần Việt hay Hán Việt, ngay trong bài viết, mình cũng đã khẳng định: “Thực ra, ranh giới của việc sử dụng và lạm dụng cũng khá mỏng manh, khi tiếng Việt vốn có rất nhiều từ Hán Việt, có nhiều hoàn cảnh không thể tìm được từ tương đương thay thế, hoặc nếu có cũng không phù hợp. Để sử dụng từ ngữ Hán Việt một cách phù hợp, hài hòa với chi tiết đó nói riêng và bối cảnh của truyện nói chung, cần sự tinh tế của người chuyển ngữ.” Nói rõ hơn, mình chưa hề bảo là một bản dịch thuần Việt thì hoàn toàn không được sử dụng từ Hán Việt, phải thay HẾT từ Hán Việt đi bằng từ thuần Việt, mà là việc sử dụng từ Hán Việt cần được sử dụng một cách phù hợp, hài hòa, khôg nên lạm dụng, càng không nên có kiểu kết hợp “lai căng”. Đó là chưa kể có những cụm từ thật ra chẳng phải là từ Hán Việt, mà là do những phần mềm như quicktrans đã phiên sai nghĩa.
Như cái cụm “vàng y nam tử” mình đưa ra làm ví dụ, nó chẳng phải thuần Việt và cũng chẳng phải là Hán Việt. Bản thân mình khi comment nhà em Nhược Nhược lúc đó cũng đã đề nghị Nhược Nhược thay “vàng y” bằng “hoàng y”, hoặc để là “nam tử áo vàng”. Nếu dùng “vàng y nam tử”, thì cũng có thể có “đỏ y nam tử”, “xanh y nữ tử” gì đó, đúng không?
Cũng như biệt hiệu của một nhân vật trong truyện Ỷ Thiên Đồ Long Ký – Kim Dung, nếu phải chọn giữa “Tía Sam Long Vương” và “Long Vương áo tím ” hoặc “Vua rồng áo tím”, dĩ nhiên mình sẽ chọn Tía Sam Long Vương mà chẳng hề lăn tăn rằng sao người dịch không dùng từ thuần Việt. Nhưng nếu phang cho mình cụm từ kiểu “tím sam long vương” hoặc “tía sam long vua” gì đó, mình sẽ coi đó là sạn : ).
Riêng về vấn đề comment góp ý, thực ra còn phụ thuộc một số yếu tố nữa. Đôi khi là do bản tính người đọc ngại hoặc … lười gửi bài nhận xét, có khi là do họ đã từng hoặc chứng kiến cảnh độc giả góp ý nhưng dịch giả / editor/ độc giả khác lại có thái độ cố chấp, bảo thủ, xem việc góp ý là “bới bèo ra bọ”… chẳng hạn, nên đâm ra sau này muốn dám góp ý cho ai. Cũng có khi, do ý nghĩ “dịch truyện online, người dịch đã vất vả làm việc không công, người đọc chẳng trả tiền xu nào thì chẳng nên khắt khe đòi hỏi” khiến tâm lý người đọc có phần dễ dãi với những điểm mà họ không đồng ý. Cũng có khi, vì sợ những ý kiến của mình có thể sẽ gây tranh cãi, bởi mỗi người có cách nghĩ và cảm nhận của riêng mình, cách dùng từ mình cho là phù hợp chưa chắc đã được đồng tình… Riêng mình, do “ngợp” trước số lượng blog dịch/ edit truyện ngày càng tăng với tốc độ chóng mặt, vấp phải nhiều bản dịch phải nói là “chẳng khác gì bê thẳng từ convert ra”, nên thường chỉ comment bình luận, góp ý… ở những “nhà” mình đã quen thuộc và rõ tính nết chủ nhà ^^.
Vậy mình nghĩ nhà nào muốn đón nhận góp ý nên treo biển ^^ nhưng hi vọng cái biển đó không bị mốc meo
Mình đồng ý với ss Tiểu Châu, đặc biệt là cái chuyện font chữ ý, nhiều nhà vào thấy có ô vuông không đọc được, phải dùng trình duyệt khác, nếu máy nhanh thì không sao, gặp lúc mạng lag thì dù truyện có hay mấy cũng đành bỏ qua.
Còn các từ như “Ân”, “Ngô”, “Nga” nhiều nhà vẫn dùng vì nghĩ để giữ nguyên ngữ điệu của nhân vật, nhưng nói thật là lúc đầu mới đọc truyện ngôn tình gặp phải những từ đó mình thấy lấn cấn vô cùng.Thậm chí đọc trong bản convert mình cũng thấy khó chịu. Chằng hạn như 1 người đang tức giận lại dùng từ “Ân?” để hỏi mình nghĩ chuyển sang “Hữ?” sẽ nâng cao hiệu quả hơn vì từ “Ân” nghe có vẻ hơi nhẹ nhàng. Sau này mình có bản text và QT, mình lại đưa từ đó vào từ điển và nghe đọc cũng thấy khi dùng trong hoàn cảnh của câu văn ng` ta đọc cũng khác, nghe gần giống như “Ưm”, hoặc “Hửm?”. Mà tính mình thì khi đọc truyện lại rất thích tưởng tượng, nên khi vấp phải những từ “Nga”, “Ngô”, cảm thấy nó hơi ko trôi chảy và dễ làm cụt hứng.
–> Dĩ nhiên đây cũng chỉ là ý kiến cá nhân của Jen thôi nè, ^^ mỗi người mỗi sở thích mà .
Ko pik mình nói có bị lan man ko đây ^^
Lily chỉ muốn nói vài dòng, não nó đứng ròi, nó chạy ko nổi để văng chương lai láng:
Dù là dịch giả, chuyển ngữ hay người type truyện, dù là làm vì sở thích, chia sẻ không lợi nhuận nhưng đều vì một mục đích nào đó đúng không. Với sự phát triển và độ phủ sóng của internet, mạng đã trở thành một phần cuộc sống của mỗi người. Khi chúng ta tạo một tài khỏan, bước chân vào cái thế giới nửa ảo nửa thực này chúng ta đều mang theo một mục đích nào đó, vì niềm vui, vì tìm kiếm bạn bè, vì thỏa mãn cái tôi cá nhân, vì muốn được tâng bốc hay đơn giản là muốn khẳng định giá trị, chỗ đứng của bản thân ở trong một cộng đồng nào đó.
Lily cũng vậy, tất cả mục đích của Lily là những điều trên, nghe thì có vẻ tầm thường nhưng Lily cũng chỉ là một cô gái nhỏ, không phải học giả hay thánh nhân nên vẫn mang trong lòng những tham lam, khát khao riêng. Lily không chối bỏ nó, vậy một khi đã xác định mục đích của mình thì sẽ dẫn đến hành động. Mỗi người khác nhau sẽ quyết định hành động khác nhau, có người tham vọng, mở một diễn đàn lớn, tạo ra một cộng đồng lớn cùng sinh hoạt vui chơi [Lily đã từng], có những người chỉ có khát khao be bé, khẳng định mình trong một góc blog nho nhỏ [Lily hiện giờ ^^]. Dù là tham vọng lớn hay khát khao nho nhỏ thì nó cũng sẽ có một mức ảnh hưởng nào đó đến người xung quanh.
Chính vì thế một khi public hành động của mình, thì mọi người nên chịu trách nhiệm với hành động của bản thân mình. Làm dịch giả, chuyển ngữ thì chăm chút cho bản dịch, bản chuyển ngữ của mình để cung cấp cho độc giả một phiên bản tốt nhất. Biết lượng sức mình, nếu không thể tạo ra một bản chuyển ngữ có chất lượng thì tốt nhất chỉ nên làm người đọc, hoặc hợp tác với một ai đó để tăng kỹ năng trước khi tách ra làm riêng. Lily hiểu ai cũng có mốc khởi đầu, nhưng đừng lấy cớ của cái mốc khởi đầu và cái sự vui vẻ, phi lợi nhuận mà cẩu thả với những gì mình làm ra, cái gì cũng vậy, muốn thành công phải tập luyện, vấp ngã và trau dồi. Và một khi đã tỏa sáng rồi cũng đừng bao giờ kiêu ngạo quên mất cái bước ban đầu của mình mà làm cao [việc set pass với đòi hỏi comments, likes, votes là một ví dụ =.=]
Còn làm độc giả thì mong họ hiểu được tấm lòng và những tâm sự của người post bài. Đôi khi mọi người chỉ nhìn vào những lợi ích học có được mà quên mất người post bài cũng là người, cũng có lúc vui, lúc buồn, cũng có lúc sai sót, cũng có lúc mất tỉnh táo, và không hòan hảo. Một khi thật sự quan tâm và yêu quý hãy thể hiện sự quan tâm và yêu quý một cách sâu sắc, những comment góp ý nhẹ nhàng cũng là một sự quan tâm mà người post bài rất quý. Chín người mười ý, dù cố gắng nhưng đôi khi chủ blog cũng khó mà đáp ứng hết những yêu cầu của độc giả nên dù sao cũng mong họ không quá gay gắt.
Đôi lời tâm sự dài dòng không đầu không đuôi trước khi đi ngủ ^^
Pingback: Độc ái sát thủ phu quân chương 83 « Miên Quỳnh Các
Tớ cũng có nick wattpad, nhưng chủ yếu là vì cái đó đọc được trên điện thoại…
Như thế có phải là sai không ạ?
đọc hoài mình chả hiể mấy
E thích đợi những câu chuyện hay có cốt truyện rõ ràng chứ không phải những truyện lặp đi lặp lại 1 chủ đề mang tính đại trà